De laatste dagen overdenk ik mijn carrière bij de politie. De politie komt de laatste tijd vaak niet zo best in het nieuws, of althans de negatieve zaken voeren vaak de boven toon en ik vraag mij dan ook af hoe heb ik het als agent gedaan, heb ik mij schuldig gemaakt aan bijvoorbeeld etnisch profileren!

Met stelligheid kan ik zeggen dat ook ik in mijn werk me regelmatig heb laten leiden door te profileren, ik laat bewust het woordje etnisch weg,  omdat je bij opsporing van misstanden en criminele activiteiten je altijd een bepaald profiel van een mogelijke dader voor ogen hebt. Jaren lange ervaring met crimineel gedrag, in mijn geval zo’n 23 jaar, laat je ook op deze manier naar mensen kijken op straat.

Bij iedere soort van overlast of criminaliteit past een bepaald soort persoon. Iedere wijk heeft zo zijn eigen problemen met bijvoorbeeld overlast van asociaal verkeersgedrag, drank, geweld, drugs, inbraken of vernielingen. Als je lang in zo’n wijk werkt dan weet je als agent op wie je moet letten bij bepaalde problematiek. Zelf heb ik jaren in Barendrecht gewerkt, toen ik daar startte als agent nog niet zo’n groot dorp. Als agent was ik daar redelijk vrij in mijn dienst invullen en ik hield me veel bezig met de plaatselijke jeugd. Na enkele jaren tussen de jeugd gelopen te hebben wist ik dat als er een vernieling was gepleegd, ik de daders moest zoeken tussen de autochtone jeugd, jongeren met een allochtone afkomst deden dit niet. Gebruikers van speed, heroïne en cocaïne was ook meer een ding van de autochtone jeugd, de handel daarin was hoofdzakelijk in handen van de allochtone jeugd.

Als wij een inbraakgolf hadden, dan wisten we dat dit vaak door criminelen van buiten het dorp gepleegd werden. Junkies uit Rotterdam of Oost-Europeanen die even een paar nachten achter elkaar de boel kwamen leegroven.

Na verloop van tijd werd ik te werk gesteld aan het bureau van politie Zuidplein in Rotterdam. Ik belandde in een hele andere wereld, een wereld van heel veel drugs gerelateerd geweld. Vele schiet en steekpartijen met vele slachtoffers passeerde de revue. Veel druggebruikers heb ik zien vechten om te overleven deze groep bestond uit een bond gezelschap aan culturen en nationaliteiten, de dealers en drugsbazen, ik kan het niet mooier maken, waren vaak van allochtone afkomst. Als agent ga je, als je zoveel meemaakt in deze absurde drugswereld denken dat alle mensen uit deze landen zo zijn. Marianne van der Anker, oud politicus van Leefbaar Rotterdam, had hier een hele mooie benaming voor “Beroepsdeformatie”.

Beroepsdeformatie treed op als je net als mij te lang met alleen maar het slechte deel van een bevolkingsgroep te maken hebt en niet meer het positieve en mooie van het overgrote andere deel van deze groep kan zien. Dit ga je ook terug zien in je handelen op straat. Soms te kortaf of zelfs onredelijk kunnen zijn in je optreden. Toen ik hoorde van Beroepsdeformatie ben ik daar extra op gaan letten en heb mijn optreden daarop aan kunnen passen. Maar het profileren ben ik blijven doen, want daar vang je toch echt boeven mee.

Zijn er groepen die meer gecontroleerd worden door de politie? Ja dat denk ik wel, maar dat is in iedere wijk of dorp anders. In de haven of op verlaten industrieterreinen op vrijdag- en zaterdagavonden worden meer snelle auto’s met jongens van rond de 20, vaak blank en met een baseballcap op langs de kant gezet, omdat er door dit type jongeren vaak aan straatraces wordt deelgenomen. Groepen jongeren van onder de achttien die hangen in een park worden vaker gecontroleerd op drankbezit. Automobilisten met een Oost-Europees kenteken worden vaker op rijden onder invloed gecontroleerd dan anderen. Marokkaanse jongens die rijden in een dure huur- of leaseauto en dan praat ik over een weekhuur van 500 Euro, in een wijk die gedomineerd wordt door drugsoverlast, worden inderdaad vaker gecontroleerd dan anderen. Dat er in deze voorbeelden ook mensen worden gecontroleerd die niets verkeerd hebben gedaan komt natuurlijk ook regelmatig voor.

De organisatie Controle Alt Delete zet zich in tegen het etnisch profileren door de Nationale Politie en heeft daar een rapport over uitgebracht https://controlealtdelete.nl/files/2017-12/1513073975_controle-alt-delete-rapport-kies-een-kant-2017.pdf . Ik heb het hele rapport gelezen en herken zaken die ook ikzelf in de praktijk, hoewel dit al vijf jaar geleden is, heb meegemaakt of heb gedaan.

Ja, er wordt door de politie naar uiterlijk gekeken. Ja, sommige personen vallen in een bepaalde categorie en ja niet alle gecontroleerde personen zijn crimineel.

Kan het beter, natuurlijk kan het beter. Laten we eerst eens beginnen met het woord etnisch weg te laten in etnisch profileren. Het is niet leuk om iedere keer te worden weggestuurd door de politie als je lekker in het park zit met je vrienden omdat anderen voor overlast zorgen. Nee, het is niet fijn om met je Poolse kenteken weer een blaastest te moeten afleggen, omdat heel veel landgenoten van je hier al voor rijden onder invloed zijn gepakt en jij geen druppel drinkt. Nee het is niet fijn als je als advocaat, arts of geslaagde zakenman met Marokkaanse, Turkse of Caribische ouders in je zuurverdiende lease Mercedes AMG of Porsche Cayenne voor de zoveelste keer je papieren en je id moet laten zien! Weet dat het niet persoonlijk tegen jou gericht is. Dat de politie er niet op uit is om je te jennen en te zieken, maar probeert onze maatschappij leefbaar en veilig te houden voor ons allemaal.

Mocht je een dezer dagen worden staande gehouden door de politie, om wat voor reden dan ook, ga dan eens een leuk gesprek aan met een agent. Het zijn echt net mensen!

beroepsdeformatie etnisch geweld hulpverleners politie profileren twitter